Bonifatius (672-754)

Posted by admin | | zaterdag 25 oktober 2008 11:06 am

Op 5 juni 2004 was het 1250 jaar geleden dat Bonifatius bij Dokkum in Friesland werd vermoord. Omdat hij een grote invloed heeft gehad op het Europese christendom stond het jaar 2004 in het teken van Bonifatius.

Bonifatius werd omstreeks 672 als Winfried geboren in het plaatsje Crediton in het zuiden van Engeland. Aangezien het in die tijd gebruikelijk was om kinderen uit adellijke families al op jonge leeftijd naar het klooster te sturen, deed Bonifatius op zevenjarige leeftijd zijn intrede in het klooster van Exeter. Na enkele jaren werd hij voor verdere studie overgeplaatst naar het klooster Nursling. Daar legde hij zijn gelofte af als Benedictijner monnik en werd hij op zijn dertigste tot priester gewijd. Niet lang daarna werd Bonifatius benoemd tot hoofd van de kloosterschool en maakte hij naam als leraar, prediker en diplomaat.

In 716 besloot hij gehoor te geven aan zijn roeping, het verkondigen van het evangelie. Hij vertrok vol goede moed naar Friesland om daar missionaris te worden. Hoewel hij een begenadigd spreker was, kon hij de Friezen niet tot het christendom bekeren. Teleurgesteld maar niet ontmoedigd, keerde hij in het najaar terug naar Engeland.

Twee jaar later, in 718, verliet Bonifatius zijn geboortestreek voorgoed. Hij ging naar Rome om met paus Gregorius II (715-731) te praten over zijn rol in de missie. Paus Gregorius II erkende Bonifatius als missionaris en stuurde hem op zending naar de nog heidens gebleven Germanen. Daarnaast gaf de paus hem de naam Bonifatius, die ‘hij die het goede doet’ betekent. Bonifatius keerde terug naar het gebied waar hij als missionaris begonnen was. Daar ging hij samenwerken met Willibrord, de bisschop van Utrecht. Aan deze samenwerking kwam een einde toen Willibrord hem wilde benoemen tot opvolger voor de bisschopszetel. Bonifatius, die missionaris wilde blijven, weigerde dit.

In 722 ging Bonifatius voor de tweede maal naar Rome, waar hij door paus Gregorius II benoemd werd tot missiebisschop. In tegenstelling tot een gewone bisschop kreeg hij geen vaste standplaats, maar een missiegebied toegewezen. Daarnaast gaf de paus hem een aanbevelingsbrief die hem toegang verschafte tot het Frankische hof. Dankzij de steun van de Frankische hofmeier Karel Martel kon Bonifatius zijn missiewerk op een krachtigere manier voortzetten. Hij stichtte vele religieuze instellingen, zoals het klooster in Fulda, en reorganiseerde de Frankische en Duitse kerkstructuur. Daarnaast haalde hij de banden aan tussen de Heilige Stoel en de Frankische macht. Als erkenning voor deze verdienstelijkheden, werd Bonifatius in 732 door paus Gregorius III (731-741) tot Aartsbisschop (zonder zetel) benoemd. Dit gaf hem het recht en de roeping anderen tot priester te wijden.

Bonifatius ging in 737 voor de derde keer naar Rome, ditmaal om met de paus te overleggen over een mogelijke opvolger. Bonifatius vond namelijk dat hij te oud werd en dat hij al lang genoeg bisschop was geweest. De paus wilde hem echter nog niet laten gaan en gaf hem daarom een nieuwe taak. Hij benoemde Bonifatius tot legaat van de pauselijke stoel voor het hele gebied van de Germanen.

Ruim veertien jaar na zijn benoeming tot Aartsbisschop kreeg Bonifatius uiteindelijk in 746, toen hij ongeveer vierenzeventig was, een bisschopszetel toegewezen. Hoewel hij zijn oog in eerste instantie op Keulen had laten vallen, moest hij door heftige tegenstand van de clerus van Keulen, genoegen nemen met de bisschopszetel in Mainz.

Op ongeveer 80-jarige leeftijd keerde Bonifatius terug naar Utrecht, om zich opnieuw aan de zending onder de Friezen te wijden. Hij wist dat zijn kans van slagen klein was, maar dat weerhield hem niet. Ondanks deze standvastigheid kreeg Bonifatius niet lang de gelegenheid zijn missie voort te zetten. Hij werd namelijk op 5 juni 754 op weg naar een doopfeest in Dokkum overvallen en vermoord. Hij heeft nog geprobeerd zich te verdedigen door met een boek de zwaardslagen op te vangen, maar dat mocht helaas niet baten. In de Hessische Landesbibliothek in Fulda wordt een boek met sneden bewaard, waarvan men denkt dat dit het bewuste boek is. Na zijn dood werd het lichaam van Bonifatius naar Mainz overgebracht en later in de kloosterkerk van Fulda bijgezet. Omdat zijn lichaam een grote aantrekkingskracht uitoefende op pelgrims, veranderde Fulda al snel in een bedevaartsoord.

Dat Fulda door de schrijn van Bonifatius een bedevaartsoord werd, is niet verwonderlijk. Ten eerste was Bonifatius als martelaar direct na zijn dood heilig verklaard. Ten tweede was hij ook niet zomaar een bisschop, hij was de bisschop die de Germanen had bekeerd en die ervoor gezorgd had dat het pausschap nauw betrokken raakte bij de ontwikkelingen in West-Europa. Hierdoor kan hij gerekend worden tot degenen die aan de bakermat stonden van Europa.

Het is dan ook niet verassend dat zijn sterfdag, 5 juni, door paus Pius IX in 1874 tot een wereldwijde feestdag werd uitgeroepen. In 2004 werden er naast de festiviteiten op 5 juni, gedurende het hele jaar evenementen rondom Bonifatius georganiseerd. Zo vonden er in Dokkum conferenties, lezingen, muziek- en toneelvoorstellingen plaats. Daarnaast was Dokkum de ontmoetingsplek voor leden van Bonifatiusparochies.

http://www.kb.nl/dossiers/bonifatius/bonifatius.html